Historia dysków twardych – zobacz jak się zmieniały na przestrzeni lat

Zobacz jak przebiegała historia dysków twardych, jak bardzo dyski twarde zmieniały się przez lata. Zaczynając od ogromnych wielkości do małych urządzeń. Od niskich do wysokich parametrów pojemności.

Wszystko zaczęło się od karty

Historia dysków twardych zaczyna się w pierwszej połowie XX wieku, kiedy to powszechnie stosowanym nośnikiem cyfrowej informacji była karta perforowana. Użyto jej do wprowadzenia programów i danych do pierwszego komputera IBM 305. Posiadała ona 80 kolumn z pojedynczym znakiem i prostokątne otwory. Wykonana była ze sztywnej cienkiej tekturki o grubości zaledwie 0,18 mm. Stos dwóch tysięcy kart miał grubość 355 milimetrów. Komputer sczytywał układ dziurek wyperforowanych na karcie, a następnie zapisywał dane na dysku twardym. Po kilkunastu cyklach odczytu karta była na tyle zużyta, że trzeba było ją wymienić.

CIEKAWOSTKA

Za wynalazcę kart dziurkowanych uważa się Josepha Jacquarda. Zastosował je po raz pierwszy w krośnie tkackim do sterowania nićmi. Celem było stworzenie tkaniny o powtarzalnym wzorze.

Ideę tablic perforowanych zaproponował rosyjski wynalazca Siemion Korsakow w 1832 roku. Po latach najpopularniejszym formatem kart dziurkowanych stał się ten wprowadzony przez IBM.

W połowie 1956 roku pojawił się na rynku pierwszy komercyjny komputer IBM 305 RAMAC ( ang. Random Access Method od Accounting and Control, pl. metoda księgowania i kontroli o dostępie swobodnym). Powstał w celu zastąpienia mechanizmu przechowywania danych na kartach perforowanych. Jednym z podstawowych jego elementów była dyskowa jednostka pamięci IBM 350. Komputer wielkością przebijał wielokrotnie wszystkie te, które znamy dziś. Zajmował cały pokój, a prace przy nim stale nadzorowały 3 osoby. Potężny pod względem rozmiarów dysk twardy zawierał 40 dużych talerzy i głowice czytania/zapisu umieszczone na jednym ramieniu. Zależnie od tego, na którym talerzu komputer chciał zapisać lub z którego odczytać dane, przesuwało się je pionowo, w górę i w dół. Łącznie na 40 talerzach można było zapisać… 5 MB danych. Pamięć dyskowa towarzysząca komputerowi udostępniała dane z szybkością 10 KB/sek. Komputer zaprzestano produkować w 1961 roku po sprzedaniu ponad 1000 urządzeń.

MAGNETYCZNY DYSK

We wczesnych latach 50.tych firma IBM opracowała pierwszy na świecie magnetyczny dysk twardy. Po każdej stronie miał 100 usytuowanych koncentrycznie ścieżek, a na każdej z nich można było zapisać po 500 alfanumerycznych znaków. Pierwsza pamięć masowa oparta na dyskach mogła przechować 5 mln znaków. Czas odczytu informacji z dysku wynosił niewiele mniej niż sekundę. 

Magnetyczny bęben IBM 650 miał długość 40 cm i kręcił się z szybkością 12 500 obrotów na minutę. Dane zapisywano na 40 ścieżkach, a cały bęben miał pojemność 10 tys. znaków. W latach 50. systemy obliczeniowe ważyły nawet kilka ton. Sprzęt komputerowy ważył setki kilogramów, a dyski twarde rozmiarami odpowiadały lodówkom. Ich cena była wysoka. 1 bajt pamięci dyskowej kosztował 1 dolara, czyli za system dyskowy o pojemności 1 TB zapłacilibyśmy wtedy setki miliardów dolarów.

Do połowy lat 70. produkowano wymienny dysk twardy IBM 1311, który zawierał sześć czternastocalowych talerzy umieszczonych w specjalnej obudowie, z możliwością ich wymiany w stacji dyskowej. Miał tę zaletę, że zajmował nieco mniej miejsca niż obecnie pralka. Pojemność dysku wynosiła 2,6 MB.

W 1980 roku nastąpiła rewolucja. Firma Seagate zaprezentowała pierwszy dysk twardy typu „small form-factor”. Wielkość ST506 wynosiła 5 cali. Można było na nim przechować 5 MB danych. Pierwszy 3,5 calowy dysk pojawił się w 1983 roku i miał pojemność 10 MB. Wyprodukowała go już nieistniejąca firma Rodime.

Pojemność rośnie, rozmiary maleją

Mikrodyski Microdrive Hitachi 16 GB przyczyniły się znacząco do rozwoju podręcznych urządzeń elektronicznych, takich jak np. iPod. Gdy pierwszy odtwarzacz firmy Apple pojawił się na rynku w 2001 r., zawierał dysk 1,8-calowy o pojemności 5 GB. W 2006 r. iPody miały już mikrodyski o pojemności 160 GB.

Pamięć USB/flash

Pamięci Solid-State Storage (z układami NAND/flash) robią dzisiaj prawdziwą karierę i są instalowane w wielu przenośnych urządzeniach. Widoczne poniżej pamięci Pico (technologia NAND/flash), produkowane przez firmę SuperTalent, mają pojemności 8 GB. Produkowane obecnie pamięci NAND/flash wielkości gumy do żucia, mają pojemność 256 GB.

Znacznie większe są dyski SSD, również wykorzystujące technologię flash. To nośniki, które coraz częściej można znaleźć w laptopach, komputerach stacjonarnych i serwerach. Już w 2014 r. wprowadziliśmy do oferty serwery dedykowane z dyskami półprzewodnikowymi, a rok później – szybki hosting SSD. Chętnie korzystają z niego klienci, którym zależy na szybkości działania serwisu. Czas losowego dostępu do danych jest bowiem znacznie krótszy niż w dyskach talerzowych. Nośniki HDD w serwerach wygrywają jednak pod względem pojemności i są świetnym rozwiązaniem m.in. dla rozbudowanych serwisów wykorzystujących pliki multimedialne o dużej pojemności. Podsumowując wyprodukowany w 1956 r. komputer RAMAC 305 mógł przechowywać 5 mln znaków. Obecnie na jednym dysku twardym można zapisać 3 TB danych, a pojemność pamięci SSD rośnie tak szybko, że można już na nich przechowywać setki megabajtów danych. Historia dysków twardych na tym się nie kończy. Technologia wciąż się rozwija. Czekamy na dalszy rozwój.

HISTORIA DYSKÓW TWARDYCH SKRÓCIE:

zdjęcia: Computerworld

Daniel B. Drożdż

W Kei.pl odpowiedzialny za marketing internetowy, w szczególności SEO/SEM, analitykę i wdrożenia rozwiązań UX i e-commerce. Marketer z wykształcenia i pasji z ponad 10-letnim doświadczeniem. Certyfikowany specjalista Google Ads. Związany z rynkiem hostingowym od 2016 r.